Recepta na zdrowy rozsądek - antybiotyki
Bakterie nie są organizmami świadomymi, nie mają układu nerwowego, ale jeśli zetkną się z antybiotykiem, będą próbowały przetrwać. Niektóre bakterie wykazują naturalną oporność na tego typu leki, inne potrafią „nauczyć się” radzić sobie z obecnością antybiotyków i w efekcie tę oporność nabyć. Jeśli lek nie zniknie z otoczenia, w kolejnym „pokoleniu” przetrwają tylko bakterie mniej wrażliwe. Przy ogromnym tempie powstawania „nowych pokoleń”, czyli podziałów komórek bakterii, które następują co kilka lub kilkanaście godzin, łatwo sobie wyobrazić, jak dynamicznie może zadziałać dobór naturalny. Z drugiej strony od lat 80. ub.w. notujemy coraz wolniejsze tempo wprowadzania do użytku klinicznego nowych antybiotyków. W XXI wieku pojawiły się zaledwie trzy takie leki, które są innowacyjne i nie należą do wcześniej znanych grup.
Spis treści:
- Antybiotyki stosuj odpowiedzialnie
- To musisz wiedzieć o antybiotykach
- Gdy lekarz planuje przepisać Ci antybiotyk
Stosuj odpowiedzialnie
Nierozważne używanie antybiotyków może doprowadzić do przykrych konsekwencji. Przykładem jest tu sytuacja Grecji, Hiszpanii, Holandii czy Wielkiej Brytanii w pierwszej dekadzie XXI wieku, kiedy zaobserwowano wzrost zakażeń szczepami lekoopornymi w porównaniu z bakteriami wrażliwymi na standardowe antybiotyki. Na szczęście w większości dotkniętych tym problemem krajów sytuacja została szybko opanowana. Pomogła popularyzacja wiedzy o antybiotykach, dzięki której udało się powrócić do umiaru w ich stosowaniu. W Polsce sytuacja lekooporności nie wygląda jeszcze tragicznie, ale już od kilku lat borykamy się z zakażeniami bakteriami opornymi praktycznie na wszystkie znane antybiotyki, tzw. CPE, do których należy m.in. medialny szczep New Delhi.
To musisz wiedzieć
- Nie wolno stosować antybiotyków bez konsultacji z lekarzem. Pozostałości leków z poprzedniej kuracji mogą być nieskuteczne, a wręcz zaszkodzić, zwłaszcza jeśli są przeterminowane lub gdy były przechowywane w niewłaściwych warunkach
- Przeziębienie, grypa i większość innych ostrych infekcji górnych dróg oddechowych, zarówno u dorosłych, jak i u dzieci, to zakażenia wirusowe, a antybiotyki nie mają działania przeciwwirusowego.
- Zażywanie tego typu leków bez potrzeby prowadzi często do zniszczenia naturalnej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego czy dróg rodnych, a w następstwie do nadkażeń grzybiczych i innych negatywnych konsekwencji zaburzenia naturalnej równowagi organizmu ludzkiego i żyjących z nim w symbiozie korzystnych bakterii.
- Stosowanie antybiotyków bez wyraźnego wskazania specjalisty lub też niewłaściwie dobranych do leczonego zakażenia prowadzi do rozwoju lekooporności bakterii i zmniejsza szanse w walce z infekcjami w przyszłości.
- Antybiotyki to leki obarczone szeregiem działań ubocznych, które mogą wchodzić w interakcje z innymi medykamentami – zarówno lekami, jak i suplementami diety czy ziołami.
Gdy lekarz planuje przepisać Ci antybiotyk
- Powiedz lekarzowi, jakie leki, suplementy i preparaty ziołowe zażywasz, czy masz alergie – szczególnie na pokarmy i leki – lub choroby przewlekłe.
- Zapytaj, czy pożywienie wpływa na wchłanianie tego medykamentu i czy lepiej przyjmować go na czczo, czy po posiłku.
- Jeżeli stosujesz leki hormonalne, np. antykoncepcyjne, zapytaj, czy antybiotyk może wpłynąć na ich skuteczność.