12 lutego 2020

Podcinanie wędzidełek jamy ustnej

PZU Zdrowie
Wędzidełko to fałd błony śluzowej łączący ze sobą wewnętrzną powierzchnię wargi górnej lub dolnej z dziąsłem (wędzidełko wargi górnej i dolnej) lub dno jamy ustnej z językiem (wędzidełko języka). Wyróżnia się wiele wad anatomicznych wędzidełek. Najczęstszą jest przerost wędzidełka, czyli jego nadmierne zgrubienie spowodowane rozrostem włókien tkanki łącznej. Spotykane są także nieprawidłowo zlokalizowane przyczepy wędzidełka i zbyt krótkie wędzidełka.
wędzidełko u dziecka

Nieprawidłowo ukształtowane wędzidełko może powodować problemy nie tylko natury estetycznej, ale również ortodontyczne, periodontologiczne czy logopedyczne .

Spis treści:

Wędzidełko wargi górnej i dolnej
Wędzidełko języka

Wędzidełko wargi górnej i dolnej

Wady anatomiczne wędzidełka wargi górnej lub dolnej mogą utrudniać prawidłowe oczyszczanie zębów i przestrzeni międzyzębowych, co sprzyja rozwojowi próchnicy i stanom zapalnym jamy ustnej. 

Zbyt krótkie lub przerośnięte wędzidełko pociąga brodawkę międzyzębową, co powoduje cofanie się dziąseł i odsłonięcie korzeni zębowych, a w konsekwencji w późniejszym wieku może powodować rozchwianie i wypadanie zębów. Nieprawidłowo ukształtowane wędzidełko wargi górnej i dolnej może być przyczyną wad wymowy - utrudnionego wymawiania niektórych głosek (p, b, m,  f, w).

Przerost i nieprawidłowy przyczep skutkuje ponadto problemami z dopasowaniem aparatu ortodontycznego ruchomego. 

Nisko przyczepione wędzidełko wargi górnej, a także jego przerost, to przyczyna powstania przerwy między górnymi siekaczami przyśrodkowymi, tzw. diastemy prawdziwej.

Najczęstszym wskazaniem do podcięcia wędzidełka wargi górnej (frenulotomii) jest diastema, która ma szerokość większą niż 2 mm i utrzymuje się po wyrośnięciu czterech stałych siekaczy, czyli około 8-ego roku życia dziecka. W szczególnych wypadkach zabieg może być wykonywany wcześniej.

Podcięcie wędzidełka wargi dolnej zalecane jest wówczas, gdy w wyniku odciągania wargi dolnej obserwuje się anemizację błony śluzowej dziąsła. Jest to tzw. objaw pociągania (pull syndrome), który w konsekwencji może prowadzić do odsłaniania szyjek zębowych. Zabieg chirurgiczny wędzidełka wargi dolnej przeprowadza się, gdy u dziecka pojawią się wszystkie stałe zęby sieczne.

Zabiegi te są zwykle przeprowadzane w znieczuleniu miejscowym, najczęściej za pomocą skalpela, nożyczek, noża elektrochirurgicznego bądź wiązki lasera.

Wędzidełko języka

Krótkie wędzidełko języka (ankyloglossia) to takie, którego budowa anatomiczna ogranicza normalne ruchy języka. Końcówka języka ma charakterystyczny kształt i przypomina serce (jego czubek jest wcięty na środku, a nie zaokrąglony).

U niemowląt karmionych piersią może powodować trudności w ssaniu piersi, co z kolei może prowadzić do odrzucenia piersi przez dziecko lub do przedwczesnego odstawienia dziecka od piersi przez matkę. Skrócone wędzidełko ma także wpływ na jakość takich czynności jak żucie, gryzienie, połykanie. W dalszym rozwoju dziecka może prowadzić do wad wymowy (seplenienie międzyzębowe), a także do wad zgryzu. Sprzyja rozwojowi chorób przyzębia, odkładaniu się kamienia nazębnego, próchnicy, prowadzi również do problemów z utrzymaniem śliny.

Zabieg podcięcia wędzidełka języka (frenotomia) wykonuje się możliwie jak najwcześniej, najlepiej już u noworodków i niemowląt. Niewielkie krwawienie zwykle ulega zahamowaniu w ciągu 3-5 minut. Nie ma potrzeby zakładania szwów.