FAQ

Kto jest najbardziej narażony na zakażenie?

• Osoby starsze
• Osoby obciążone chorobami przewlekłymi (choroby płuc, choroby serca, cukrzyca, choroby wątroby) 
• Osoby z obniżoną odpornością

Co oznaczają skróty SARS-CoV-2, 2019-nCoV i COVID-19?

• Pod koniec grudnia władze Chin poinformowały o pierwszych przypadkach zapaleń płuc spowodowanych nieznanym dotychczas koronawirusem, który otrzymał nazwę 2019-nCoV. Ponieważ podobnie jak inny wirus z tej samej rodziny (SARS) wywołuje u części pacjentów zespół ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej (ang. severe acute respiratory syndrome),  to obecnie jego nazwa została zmieniona na SARS-CoV-2. Choroba, którą wywołuje wirus SARS-CoV-2 nazwana została COVID-19 (ang. coronavirus disease 19). 

Czy można zarazić się SARS-CoV-2 przez towary i paczki dostarczane przez firmy kurierskie?

Według aktualnych doniesień nie ma ryzyka przeniesienia wirusa z towarów transportowanych drogą morską, lotniczą, lądową. Wirusy na powierzchniach żyją przeważnie maksymalnie do kilku godzin.  W idealnych warunkach czas ten może się wydłużyć, ale doniesień o przypadkach zakażeń tą drogą nie ma. 

Jednocześnie w ramach prewencji rekomendujemy:

• Dokładne mycie rąk po każdym kontakcie z towarem. 
• Nie dotykanie „zabrudzonymi” rękoma okolicy twarzy (przecieranie oczu, dotykanie ust). 
• W ramach dodatkowego zabezpieczenia można używać jednorazowych rękawiczek nitrylowych albo  lateksowych.

Jaki jest przebieg choroby COVID-19?

• Według informacji WHO u większości pacjentów (80%) przebieg choroby COVID-19 jest umiarkowany albo łagodny. Około 18-20% rozwija postać ciężką, która manifestuje się obustronnym zapaleniem płuc. W najcięższej postaci dochodzi do zespołu ostrej niewydolności oddechowej, sepsy i wstrząsu septycznego.  

Jakie są objawy choroby COVID-19?
Główne objawy to: 

• gorączka 
• kaszel 
• duszność

Oprócz wymienionych mogą pojawić się również bóle mięśni, osłabienie, odkrztuszanie wydzieliny, ból gardła oraz bóle głowy. U części chorych mogą również wystąpić biegunka i wymioty.  Objawy choroby pojawiają się od 2 do 14 dni od zarażenia.

O czym trzeba wiedzieć odbywając kwarantannę?
Główny Inspektorat Sanitarny wyjaśnia, co oznacza 10-dniowa kwarantanna: https://gis.gov.pl/aktualnosci/koronawirus-co-trzeba-wiedziec-o-kwarantannie/

Co zrobić gdy mam objawy?
Jeśli podejrzewasz u siebie zakażenie SARS-CoV-2, miałeś kontakt z osobą z rozpoznanym COVID-19, masz gorączkę, kaszel, duszność,  zostań w domu, izoluj się od innych i skonsultuj się telemedycznie (video, telefon chat) ze swoim lekarzem albo zadzwoń do lokalnej stacji sanitarno-epidemiologicznej (https://gis.gov.pl/mapa/).

Konsultacje telemedyczne w PZU Zdrowie można zamawiać kilkoma kanałami kontaktu:

• serwis mojePZU lub aplikacji mobilnej mojePZU,
• infolinia PZU Zdrowie (801 405 905),
• infolinia dla osób z objawami koronawirusa (22 505 11 88).

Gdzie nie powinno się podróżować?
Szczegółowe informacje dotyczące bezpieczeństwa w poszczególnych państwach i regionach, w tym potrzebne dane kontaktowe, znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakładce Informacje dla podróżujących: https://www.gov.pl/web/dyplomacja/informacje-dla-podrozujacych.

Czy osoby, które przeszły COVID-19 nadal mogą być zakaźne?
Wiele czynników zależy od tego, jak długo osoba, która przeszła chorobę może zarażać. Według europejskich standardów epidemiologicznych, zanim lekarze wypiszą pacjenta ze szpitala, oceniają go dokładnie pod kątem czasu trwania choroby, jej przebiegu, objawów, a także aktualnych badań laboratoryjnych. W związku z tym osoby, które zostały wypuszczone ze szpitala nie powinny stanowić żadnego ryzyka dla innych.

Jak szerzy się SARS-CoV-2?
Obecnie potwierdzono, że zakażenie szerzy się:

• Drogą kropelkową (główne źródło) – podczas kaszlu, kichania, mówienia osoba zakażona uwalnia wydzielinę z dróg oddechowych, w której znajdują się wirusy. Kropelki wydzieliny zawierające wirusa przedostają się do organizmu osoby zdrowej poprzez usta, nos, oczy. 
• Przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi skażoną wydzieliną z dróg oddechowych. 
• Aktualnie dostępne dane wskazują na to,  że wirus może przetrwać kilka godzin na powierzchniach. Wirusa można pozbyć się ze środowiska, podobnie jak w przypadku większości mikroorganizmów, za pomocą zwykłych środków dezynfekcyjnych stosowanych w gospodarstwie domowym.

Przypuszcza się, że wirus może szerzyć się także drogą oralno-fekalną.  O tym typie przenoszenia wiemy na chwilę obecną najmniej.

Gdzie można śledzić najnowsze informacje dotyczące zachorowań?
Aktualną sytuacje epidemiologiczną można śledzić na stronach:

• Głównego Inspektoratu Sanitarnego (GIS)
• Europejskiego Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC)
• Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)

Czy łatwo się zarazić?
Do zakażenia dochodzi przede wszystkim przy bliskim kontakcie z osobą z COVID-19. Co należy rozumieć poprzez „bliski kontakt”? Według wytycznych Głównego Inspektoratu Sanitarnego: 

• pozostawanie w bezpośrednim kontakcie z osobą chorą lub w kontakcie w odległości mniej niż 2 metrów przez ponad 15 minut;
• prowadzenie rozmowy z osobą, z objawami choroby twarzą w twarz przez dłuższy czas;
• osoba zakażona należy do grupy najbliższych przyjaciół lub kolegów;
• osoba zakażona mieszka w tym samym gospodarstwie domowym, w tym samym pokoju hotelowym, w akademiku.

Jak zapobiegać zakażeniu?
Na nowy typ wirusa nie istnieje jeszcze szczepionka. Nie mamy również do dyspozycji swoistego leczenia przeciwwirusowego. Z uwagi na powyższe, najważniejszymi metodami profilaktyki są:

• Izolowanie osób chorych oraz unikanie z nimi kontaktu
• Zachowywanie odległości powyżej 1 metra od innych osób (utrzymanie odstępu w kolejkach) 
• Unikanie miejsc zatłoczony
• Ścisłe przestrzeganie podstawowych zasad higieny:
  • Często i długo (40-60 sekund!) myj ręce wodą z mydłem. Koronawirus SARS-CoV-2 jest wirusem osłonkowym, podatnym na działanie wszystkich rozpuszczalników lipidów. Ręce można również dezynfekować środkiem na bazie alkoholu (przynajmniej 60%). Należy go wcierać przynajmniej 30 sekund, aż do całkowitego wchłonięcia.
  • Podczas kaszlu zakrywać usta i nos chusteczką albo ręką. Po użyciu chusteczki bezzwłocznie ją wyrzucić, a ręce dokładnie umyć.
  • Myć i dezynfekować często dotykane przedmioty w domu i biurze (klamki, poręcze, uchwyty)
  • Należy zachowywać właściwą higienę mycia i przygotowania żywności. Zawsze pamiętać o separacji produktów surowych i produktów już przygotowanych do spożycia, w celu uniknięcia zanieczyszczeń krzyżowych w kuchniach.

Czy maseczki są skuteczne w zapobieganiu zakażeniu?
Maseczki są skuteczne przede wszystkim, gdy są noszone przez osoby chore. Zapobiegają w ten sposób dalszemu szerzeniu się wirusa. W przypadku osób zdrowych ich skuteczność jest mniejsza. Choć niektóre kraje zalecają by maseczki nosiły również osoby bez objawów zakażenia. 

Czy napoje alkoholowe mogą być używane jako środek dezynfekujący?
Rekomendowane produkty do dezynfekcji  zawierają alkohol etylowy o stężeniu  60-70%. Dostępne na półkach sklepowych napoje alkoholowe przeznaczone do spożycia nie przekraczają stężenia 45%. W związku z tym mogą być za słabe, żeby zabić koronawirusa.
Warto również wiedzieć, że spożywanie alkoholu w dużych ilościach nie uchroni przed zakażeniem, a dodatkowo spowoduje osłabienie układu odpornościowego organizmu. 

Czy picie ciepłych napojów może zwalczyć koronawirusa?
Cykliczne picie ciepłych napojów, nie spowoduje, że wirus z jamy ustnej przedostanie się do żołądka i zostanie zabity przez kwas żołądkowy – tak jak sugerują niektóre wpisy w Internecie.  Osoba zakażona SARS-CoV-2  podczas kaszlu uwalnia tysiące cząstek wirusa, które przedostają się u osoby zdrowej przez usta, nos, błonę śluzową nosa jak również bezpośrednio do oskrzeli i płuc podczas wdechu. Co więcej badania wskazują, że SARS-CoV-2 może infekować również przez przewód pokarmowy.  W związku z powyższym nie ma żadnych przesłanek żeby sądzić, że ta metoda działała. 
Pamiętajmy jednak o regularnym nawadnianiu organizmu, zwłaszcza jeśli mamy gorączkę, katar, kaszel.

Cynk, witamina C i D, czy witaminy i suplementy mogą zwalczyć koronawirusa?
Witaminy i suplementy wspomagają układ odpornościowy, ale nie leczą. Warto wzmocnić organizm naturalnymi źródłami witamin i minerałów. 
Wskazane jest spożywanie świeżych warzyw i owoców oraz produkty bogate w wapń, magnez, cynk, miedź, chrom, fosfor, sód, potas i żelazo.

Czy temperatura i wilgotność powietrza mają wpływ na rozprzestrzenianie wirusa?
Aktualnie SARS-CoV-2  występuje na wszystkich kontynentach na świecie oprócz Antarktydy. Nie ma dowodów na to, że klimat miał wpływ na transmisję nowego wirusa.

Czy mycie naczyń w zmywarce może zabić wirusa?
SARS-CoV-2 jest podatny na działanie wszystkich rozpuszczalników lipidów. Jeżeli do mycia naczyń dodatkowo ustawimy program z odpowiednią temperaturą wody to z pewnością pozbędziemy się niechcianych wirusów. 
Warto do zmywarki użyć  kostek z detergentami, które wspomogą proces odkażania.

Czy antybiotyki zwalczają koronawirusa?
Antybiotyki swoimi właściwościami  zabijają bakterie – nie wirusy, dlatego ich używanie w walce z SARS-CoV-2 jest bezskuteczne. Bezpodstawne zażywanie antybiotyku spowoduje osłabienie układu odpornościowego organizmu. 
Pamiętajmy, aby podczas antybiotykoterapii skonsultować ze swoim lekarzem odpowiednią probiotykoterapię.

Co jeszcze wpływa na zakaźność?

• Chorzy na COVID-19 są najbardziej zakaźni, gdy mają silne objawy.
• Osoby, które nie mają objawów choroby mogą również być zakaźne, ale znacznie mniej.